[Tìm hiểu] Ăn dặm truyền thống và ăn dặm kiểu nhật

Ăn dặm là một giai đoạn quan trọng trong sự phát triển của trẻ sơ sinh và là bước đệm để trẻ chuyển từ chế độ ăn sữa mẹ sang ăn đầy đủ các loại thực phẩm khác nhau. Trong quá trình ăn dặm, cha mẹ cần phải lựa chọn phương pháp và món ăn phù hợp với giai đoạn phát triển của trẻ để đảm bảo sự phát triển toàn diện cho trẻ. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về Ăn dặm truyền thống và ăn dặm kiểu nhật?.

1. Ăn dặm truyền thống

1.1. Định nghĩa và cách thức ăn dặm truyền thống

Ăn dặm truyền thống là phương pháp ăn dặm được sử dụng rộng rãi 

Ăn dặm truyền thống là phương pháp ăn dặm được sử dụng rộng rãi trong ẩm thực Việt Nam. Theo phương pháp này, trẻ sẽ được bổ sung các loại thực phẩm khác nhau từ từ trong quá trình ăn dặm. Ban đầu, trẻ chỉ được cho ăn một số loại thực phẩm như bột gạo, cháo, khoai lang, khoai tây, hạt sen, vừng và các loại rau củ. Khi trẻ trưởng thành hơn, các loại thực phẩm khác như thịt, cá, trứng và các loại đậu phụ được bổ sung vào chế độ ăn dặm.

1.2. Các món ăn dặm phổ biến trong ẩm thực Việt Nam

Các món ăn dặm phổ biến trong ẩm thực Việt Nam

Trong ẩm thực Việt Nam, có rất nhiều món ăn dặm phổ biến như:

• Cháo: Cháo là một món ăn dặm phổ biến ở Việt Nam. Cháo được làm từ gạo, mì hoặc các loại đậu, cùng với nhiều loại rau củ và thịt. Cháo có thể được ăn cùng với một số gia vị như muối, tiêu, hành, dầu hào, nước mắm,…
• Súp: Súp là một món ăn dặm phổ biến khác ở Việt Nam. Súp được làm từ nhiều loại rau củ, thịt, trứng và sữa. Súp thường được nấu chín và nghiền nhuyễn trước khi ăn.
• Thịt băm: Thịt băm là một món ăn dặm được làm từ thịt heo, bò hoặc gà. Thịt được nấu chín và sau đó băm nhuyễn. Thịt băm có thể được ăn cùng với cháo hoặc pha lên với nước để tạo thành một món súp.
• Rau củ: Rau củ được làm thành những miếng nhỏ và sau đó nấu chín. Rau củ có thể được pha lên với nước để tạo thành một món súp hoặc ăn cùng với cháo.
• Trứng: Trứng được đánh tan và sau đó nấu chín. Trứng có thể được pha lên với nước hoặc ăn cùng với cháo.

1.3. Lợi ích và hạn chế của ăn dặm truyền thống

Việc ăn dặm truyền thống có rất nhiều lợi ích cho bé, bao gồm cung cấp dinh dưỡng cần thiết để phát triển cơ thể, cải thiện khả năng ăn uống và trao đổi chất của bé, và giúp bé hình thành thói quen ăn uống tốt. Ngoài ra, việc ăn dặm cũng là cách tốt để tăng cường tình cảm giữa bé và người chăm sóc, giúp bé cảm thấy yêu thương và an toàn.

Tuy nhiên, việc ăn dặm truyền thống cũng có một số hạn chế. Một trong những hạn chế chính là cách nấu ăn của người chăm sóc, nếu món ăn không được chuẩn bị và nấu nhanh chóng, thì món ăn có thể chứa vi khuẩn và dễ gây bệnh cho bé. Bên cạnh đó, việc ăn dặm truyền thống cũng có thể dẫn đến nguy cơ bé bị ngạt khi bé ăn chưa nhai kỹ thức ăn. Do đó, người chăm sóc cần phải đảm bảo sự an toàn cho bé khi cho bé ăn dặm truyền thống.

>> Xem thêm: Cách may bao tay cho trẻ sơ sinh đẹp nhất hiện nay

2. Ăn dặm kiểu Nhật

2.1. Tổng quan về ăn dặm kiểu Nhật 

Ăn dặm kiểu Nhật còn gọi là “Oseki”

Ăn dặm kiểu Nhật, còn gọi là “Oseki” hay “Kosodate Ryori” là một phương pháp ăn dặm truyền thống của người Nhật. Theo truyền thống, việc ăn dặm bắt đầu từ khi bé được 6 tháng tuổi, và bắt đầu từ những món ăn đơn giản như rau và trái cây. Sau đó, bé sẽ được chuyển sang các món ăn dặm phức tạp hơn, bao gồm cả cơm và đồ ăn ngon.

Một điểm nổi bật của ăn dặm kiểu Nhật là việc các món ăn dặm được chế biến từ các nguyên liệu tươi ngon, đảm bảo đầy đủ dinh dưỡng và không chứa bất kỳ hóa chất hay phụ gia nào.

2.2. Đặc điểm và cách thức ăn dặm kiểu Nhật 

Cách thức ăn dặm kiểu Nhật bao gồm việc sử dụng nhiều loại thực phẩm khác nhau, bao gồm rau, trái cây, thịt, cá và đậu phụ. Tất cả các món ăn dặm đều được chế biến tươi ngon và không chứa bất kỳ hóa chất hay phụ gia nào.

Món ăn dặm đầu tiên thường là rau và trái cây. Sau đó, cơm nấu chín và các món ăn dặm khác được đưa vào chế độ ăn dặm của bé. Các món ăn dặm thường được chế biến thành từng miếng nhỏ và được đặt trên bát riêng để bé dễ dàng ăn.

Ngoài ra, việc cung cấp sữa mẹ hoặc sữa công thức là rất quan trọng trong việc cung cấp dinh dưỡng cho bé trong quá trình ăn dặm kiểu Nhật.

2.3. Các món ăn dặm phổ biến trong ẩm thực Nhật Bản 

Các món ăn dặm phổ biến trong ẩm thực Nhật Bản 

Các món ăn dặm phổ biến trong ẩm thực Nhật Bản bao gồm:

• Tofu
• Đậu hủ
• Cơm
• Thịt heo
• Cá
• Rau củ quả
• Trái cây

2.4. Lợi ích và hạn chế của ăn dặm kiểu Nhật

Ăn dặm kiểu Nhật là một phương pháp ăn dặm dựa trên nguyên tắc ăn uống cân bằng, bao gồm việc cung cấp các loại thực phẩm khác nhau trong một thực đơn đa dạng, chú trọng đến việc nấu chín và xay nhuyễn các thực phẩm trước khi cho bé ăn. Dưới đây là một số lợi ích và hạn chế của phương pháp ăn dặm kiểu Nhật:

Lợi ích:

• Đa dạng thực đơn: ăn dặm kiểu Nhật khuyến khích sử dụng nhiều loại thực phẩm khác nhau trong một thực đơn đa dạng, giúp bé được cung cấp đầy đủ các dưỡng chất cần thiết cho sự phát triển.
• Tập ăn uống cân bằng: ăn dặm kiểu Nhật khuyến khích bé ăn uống cân bằng, không chỉ tập trung vào một loại thực phẩm.
• Cung cấp các chất dinh dưỡng: phương pháp ăn dặm kiểu Nhật khuyến khích sử dụng nhiều loại rau quả, đậu phụ, cá, thịt và các nguồn dinh dưỡng khác, giúp bé nhận được đủ các chất dinh dưỡng cần thiết để phát triển khỏe mạnh.
• Nấu chín và xay nhuyễn thực phẩm: phương pháp này khuyến khích nấu chín và xay

Hạn chế:

• Yêu cầu thời gian và công sức: ăn dặm kiểu Nhật yêu cầu thời gian và công sức để chuẩn bị thực đơn đa dạng và nấu chín, xay nhuyễn các thực phẩm trước khi cho bé ăn.
• Độ dày của thực phẩm: trong quá trình chuẩn bị thực đơn, các món ăn được chế biến và xay nhuyễn có thể dày hơn so với các món ăn ăn dặm kiểu truyền thống, điều này có thể gây khó khăn cho bé khi cố gắng nuốt.
• Chi phí cao: việc chuẩn bị các loại thực phẩm đa dạng, chế biến và nấu chín có thể đòi hỏi chi phí cao hơn so với các phương pháp ăn dặm khác.
• Khó khăn khi ăn ngoài nhà: khi ăn ngoài nhà hoặc khi đi du lịch, việc chuẩn bị các món ăn theo phương pháp ăn dặm kiểu Nhật có thể gây khó khăn và không thuận tiện.
• Khó khăn trong việc đảm bảo sự cân bằng dinh dưỡng: việc chuẩn bị thực đơn đa dạng và cân bằng dinh dưỡng có thể khó khăn cho những người cha mẹ bận rộn hoặc không có đủ kiến thức về dinh dưỡng.

3. Thực đơn ăn dặm kiểu nhật kết hợp truyền thống, nên hay không? 

Thực đơn ăn dặm kiểu nhật kết hợp truyền thống

Việc kết hợp ăn dặm kiểu nhật kết hợp truyền thống có thể đem lại những lợi ích cho bé. Một số mẹ có thể muốn đưa thực đơn Nhật Bản vào chế độ ăn dặm của bé để đa dạng hơn thực đơn và giúp bé khám phá nhiều hương vị mới.

Tuy nhiên, cần lưu ý rằng mỗi phương pháp ăn dặm có những đặc điểm riêng và tùy thuộc vào từng gia đình và bé, việc kết hợp hai phương pháp này có thể không phù hợp với mọi trẻ.

Để kết hợp ăn dặm kiểu Nhật và ăn dặm truyền thống cho bé, các mẹ có thể tham khảo một số ý tưởng sau đây:

Kết hợp các món ăn dặm truyền thống với các món ăn dặm kiểu Nhật, chẳng hạn như cháo bí đỏ Nhật Bản kết hợp với thịt bò hầm cà rốt hay cơm trắng Nhật Bản kết hợp với rau muống xào tỏi. Việc kết hợp này sẽ giúp bé được thưởng thức nhiều hương vị mới mẻ và đa dạng dinh dưỡng hơn.

Tìm hiểu thêm về các loại thực phẩm được ưa chuộng trong ẩm thực Nhật Bản và kết hợp chúng với các loại thực phẩm phổ biến trong ẩm thực Việt Nam để tạo ra những món ăn dặm độc đáo cho bé.

Thay đổi cách chế biến thực phẩm truyền thống bằng các kỹ thuật chế biến Nhật Bản như nin, hấp hoặc nướng để tăng tính đa dạng của chế độ ăn dặm cho bé.

Nhưng trước khi kết hợp các phương pháp ăn dặm, các bà mẹ cần lưu ý đến việc đảm bảo an toàn thực phẩm và tuân thủ các quy định về vệ sinh thực phẩm để đảm bảo sức khỏe của bé.

>> Xem thêm: Cùng tìm hiểu: Bé 3 tuổi nên uống sữa tươi hay sữa bột?

4. So sánh ăn dặm truyền thống và ăn dặm kiểu Nhật

Trong ăn dặm truyền thống, thường bắt đầu bằng cách cho bé ăn các loại thực phẩm dạng lỏng như súp, cháo, nước trái cây, sau đó chuyển sang thực phẩm dạng nhuyễn như khoai tây, cà rốt, đậu hà lan, và sau đó đến các loại thực phẩm cứng hơn như thịt, cá và rau quả. Quá trình này thường kéo dài từ 4 đến 6 tháng và bắt đầu khi bé khoảng 4 đến 6 tháng tuổi.

Trong ăn dặm kiểu Nhật, bé được giới thiệu đến các loại thực phẩm dày đặc như udon, soba, cơm trộn với thịt băm hoặc cá, trứng, rau củ như cà rốt, bí đỏ, bắp cải và ngũ cốc. Thực phẩm này thường được chế biến sao cho dễ ăn và bé có thể tự tập ăn. Quá trình này bắt đầu từ khoảng 6 tháng tuổi.

So sánh về cách tiếp cận, trong ăn dặm truyền thống, bé bắt đầu với thực phẩm lỏng và chuyển sang các loại thực phẩm cứng hơn. Trong khi đó, trong ăn dặm kiểu Nhật, bé được giới thiệu đến các loại thực phẩm dày đặc và cứng ngay từ đầu.

Cách chế biến thực phẩm cũng khác nhau giữa hai phương pháp này. Trong ăn dặm truyền thống, thực phẩm thường được xay nhuyễn hoặc nghiền nhỏ để bé có thể ăn dễ dàng. Trong ăn dặm kiểu Nhật, các loại thực phẩm được chế biến sao cho bé có thể tự tập ăn, như cắt thành những miếng nhỏ hoặc nấu chín mềm.

Tuy nhiên, cả hai phương pháp đều đưa ra những lời khuyên chung như bắt đầu cho bé ăn từ 4 đến 6 tháng tuổi, đảm bảo thực phẩm được chế biến sạch sẽ và an toàn, và theo dõi các phản ứng của bé đối với các loại thực phẩm mới.

5. Tổng hợp những điểm nổi bật của ăn dặm truyền thống và ăn dặm kiểu Nhật 

Sau khi tìm hiểu về cả hai phương pháp ăn dặm, chúng ta có thể thấy rõ những điểm nổi bật của mỗi phương pháp. Dưới đây là tổng hợp những điểm đó:

5.1. Ưu điểm của ăn dặm truyền thống

Ưu điểm của ăn dặm truyền thống

• Đa dạng món ăn: Ăn dặm truyền thống có nhiều món ăn phong phú, được làm từ các nguyên liệu dễ tìm thấy và có giá thành phải chăng. Điều này giúp bé phát triển khẩu vị và thích ứng với nhiều loại thức ăn khác nhau.
• Dễ chuẩn bị: Các món ăn dặm truyền thống thường được chuẩn bị từ các nguyên liệu dễ tìm thấy và có thể nấu chín nhanh chóng, giúp đảm bảo bé được cung cấp đủ dinh dưỡng một cách nhanh chóng và tiện lợi.
• Giá thành rẻ: Vì các nguyên liệu dùng để chuẩn bị các món ăn dặm truyền thống thường rất phổ biến và dễ tìm thấy, giá thành của chúng thường rất rẻ.

5.2. Nhược điểm của ăn dặm truyền thống 

• Thực phẩm không an toàn: Một số nguyên liệu và cách nấu ăn của ăn dặm truyền thống có thể dẫn đến sự ô nhiễm thực phẩm hoặc vi khuẩn gây bệnh, đặc biệt là khi nguyên liệu được mua từ các chợ không rõ nguồn gốc.
• Không đảm bảo dinh dưỡng đầy đủ: Một số món ăn dặm truyền thống không đảm bảo cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cho trẻ, đặc biệt là khi các món ăn được nấu quá lâu hoặc không được phối hợp một cách hợp lý.

5.3. Ưu điểm của ăn dặm kiểu Nhật

Ưu điểm của ăn dặm kiểu Nhật

• Các món ăn dặm kiểu Nhật chứa ít chất béo và đường, hỗ trợ sự phát triển khỏe mạnh của trẻ em
• Đa dạng món ăn và dễ thay đổi khẩu vị, giúp trẻ em khám phá nhiều hương vị mới
• Phù hợp với các trẻ em có dị ứng thực phẩm hoặc hạn chế ăn uống
• Được chế biến với các nguyên liệu tươi ngon và được chọn lựa kỹ càng, đảm bảo dinh dưỡng cho trẻ em

5.4. Hạn chế của ăn dặm kiểu Nhật

• Các món ăn dặm kiểu Nhật có thể khó chế biến và tốn nhiều thời gian
• Một số nguyên liệu như cá hồi, trứng, đậu nành, rong biển có thể gây dị ứng ở một số trẻ em.

Qua bài viết ‘[Tìm hiểu] Ăn dặm truyền thống và ăn dặm kiểu nhật’, chăm sóc trẻ em đã giúp các mẹ có thêm những thông tin và kiến thức về ăn dặm truyền thống và ăn dặm kiểu Nhật giúp có thêm những sự lựa chọn cho các con trong quá trình ăn uống.